مذاکرهکنندگان از اروپا، هند، عربستان سعودی و چندین جزیره اقیانوس آرام بر سر این پرسش اختلافنظر داشتهاند: بهطور واقعگرایانه برای جلوگیری از چه میزان افزایش دمای جهان باید تلاش کرد.
منشأ این اختلاف به چند دهه پیش باز میگردد. حتی درحالیکه غالب دانشمندان جهان مطالعات علمی را که اساس پیشبینی تغییرات آبوهوایی است، میپذیرند، دولتها هنوز از پذیرش یک زبان دیپلماتیک مشترک در پرداختن به این موضوع سرباز میزنند. یکی از معدود نکات مورد توافق معاهده کپنهاگ است؛ سندی که از گفتگوهای ناموفق درباره آبوهوا در دانمارک در پنج سال پیش به دست آمد.
دولتهای کشورها در کپنهاگ این گفته را تأیید کردند که بر مبنای «دیدگاه علمی افزایش دمای جهانی باید به زیر دو درجه سلسیوس محدود بماند.» این حد- اینکه میانگین افزایش دما نباید بیش از دو درجه سلسیوس باشد- بهاینعلت انتخاب نشد که لزوماً ایمنترین حد یا مطلوبترین مسیر بود، بلکه بهاینعلت بود که به نظر میرسید قابلعمل و هدف مناسبی باشد. دانشمندان از اوایل دهه 1990 میگفتهاند که اگر دمای کره زمین بیش از دو درجه بالا رود، عواقب بومشناختی آن میتواند خارج از تحمل تمدن انساني باشد.
پنج سال بعد، به نظر میرسد نمیتوان بر روی این وعده جهانی کار کرد. آن چنانکه واشنگتنپست روز دوشنبه قبل گزارش کرد، شمار فزایندهای از مدلهای آبوهوایی میگویند انسانیت به استفاده از «تکنولوژیهای برونفرستی- منفی» (emission-negative) برای پیشگیری از گرمایش جهانی نیاز داشته باشد. («تکنولوژیهای برونفرستی- منفی» فرآیندهایی هستند که دیاکسید کربن را از اتمسفر بیرون میکشند. این تکنولوژیها در واقع هنوز در مقیاسهای بزرگ در دسترس نیستند)؛ و سازمان بینالمللی انرژی در ماه ژوئن اظهار کرد که جهان بدون تغییر اساسی سریع و گسترده در سیستم انرژیاش به این هدفش نخواهد رسید.
در واقع، پژوهشگران آبوهوایی تخمین میزنند که میزان کاهش آلودگی که احتمالا در پاریس در اجلاس کاپ 21 بر سر آن توافق خواهد شد، هنوز تا سال 2100 به سه درجه سلسیوس گرم شدن کره زمین خواهد انجامید.
اما دو درجه گرم شدن همچنان خطرناک باقی میماند. پژوهش اخیر بهوسیله جیمز هنسن، دانشمند سابق ناسا که برای نخستین بار در كنگره درباره تغییرات آبوهوایی شهادت داد، نشان داده است که دو درجه گرم شدن بدتر از آن چیزی است که در پیش تصور میشد و اینکه تغییرات همراه آن «طوفانهای غولآسای» فاجعهباری را برخواهند انگیخت و جریان جتی اقیانوس اطلس شمالی را تهدید خواهد کرد؛ و حتی بدون رخ دادن سناریوی بدترین وضعیت، اکتفا به هدف دو درجه باعث افزایش سطح دریاها در حدی خواهد شد که چندین کشور کوچک در جزایر اقیانوس آرام را به زیر آب ببرد.
بنابراین دولتهای این جزیرهها با یک طرح پیشنهادی متهورانه وارد پاریس شدند: آنها میخواستند تا گرمایش جهانی را به 1.5 درجه سلسیوس محدود کنند. اتحادیه 39 کشوری دولتهای جزیرهای کوچک که شامل کشورهای در اقیانوس آرام مانند کیریباتی و نائورو و نیز کشورهایی مانند هائیتی، سنت لوسیا و باهاما در نیمکره غربی میشوند، گفتند دمای کره زمین نباید حتی در حد دو درجه سلسیوس افزایش یابد.
هدف 1.5 درجه همچنین «مجمع كشورهاي آسيبپذير به تغييرات اقليمي» یک گروه 43 کشوری شامل نهتنها کشورهای اقیانوسی بلکه کشورهایی مانند اتیوپی، کنیا و ویتنام پیشنهاد شد.
سلیم الحق؛ پژوهشگر آبوهوا از بنگلادش که به این گروه مشاوره میدهد، در بیانیهای گفت: «بسیاری از کشورها تأکید میکنند که هدف دو درجه هدفی دستیافتنیتر است؛ اما هدف 1.5 درجه تصمیم اخلاقی درستی هم هست.» این مجمع همچنین اعلام کرد 106 کشور هدف 1.5 درجه را پذیرفتند.
و بعد در روزهای اول گردهمایی پاریس، این اتحادیه حامی بزرگی پیدا کرد. آلمان و فرانسه، دو کشور بزرگ برونفرستنده گازهای گلخانهای از این هدف حمایت کردند. فرانسوا اولاند، رئیسجمهور فرانسه گفت 1.5 درجه «در صورت امکان» باید هدف قرار گیرد و گروه مذاکرهکننده آلمان گفتند که هر توافقی باید این هدف کوچکتر را هم ذکر کند.
اما در اواخر روز پنجشنبه این رؤیا پایان یافت. عربستان سعودی و هند برای خارج کردن همه استنادات به این بررسی از سند توافق فشار آورند. Climate Home گزارش میدهد که رهبران این دو کشور معتقد بودند که 1.5 درجه تطبیقهای بیشازحدی را برای اقتصادهای وابسته به سوختهای فسیلی آنها ضروری میکند.
بنابراین هدف 1.5 درجه به بنبست رسید. اریک هولتهاوس از مجله Slate پیشبینی میکند که کشورهای آسیبپذیر به تغییرات اقلیمی از شکست برای فشار بیشتر برای اختصاص بودجه بیشتر برای تطبیق کشورها استفاده خواهند کرد؛ و دانشمندان تردید داشتند که هدف 1.5 درجه اصولاً قابلتحقق باشد: یک گزارش اخیر تخمین میزند که با میزانهای فعلی گازهای برونفرستاده تحقق این هدف در مدت کوتاهی تا سال 2021 ناممکن میشود.
منبع: Atlantic
نظر شما